In de tichelgaten(1) groeit plaatselijk watergentiaan; een kenmerkende plantensoort voor ondiepe wateren op kleiige bodems. Deze oude strangen(2) en (ondiepe) waterpartijen zijn ontstaan door kleiwinning in de periode van 2002 tot 2012 en hebben een natuurfunctie gekregen. De strang langs de Waalbandijk is niet ontstaan door kleiwinning en dateert al van 1800. Met de natuurontwikkeling wordt vooral een toename aan moeras, struweel en zachthoutooibos beoogd. In korte tijd zijn hiervan de eerste ontwikkelingen op de oeverzones zichtbaar.
De grotere waterpartijen, waaronder de zandwinplas, fungeren als slaapplaats voor (overwinterende) ganzen. De hoogwatervrije terreindelen vormen een belangrijke habitat voor de rugstreeppad. Het gebied is verder aangewezen als belangrijk broedgebied voor de kwartelkoning.